Wat is Dalton?
Dalton is een manier van werken en omgaan met elkaar. Een Daltonschool schept ruimte en geeft kinderen de gelegenheid om zelfstandig of samen te werken aan een afgesproken taak.
De drie principes: vrijheid, zelfstandigheid en samenwerken vormen het uitgangspunt van de Dalton-aanpak. De taak is het middel om die drie principes te verwezenlijken. Geen kind, noch leerkracht, moet met tegenzin naar school gaan. Zo sluit het leven in de school aan bij het leven buiten de school.
VRIJHEID
Vrijheid is essentieel voor de ontplooiing van de persoonlijkheid van een mens. Het kind moet leren die vrijheid te hanteren. De school kan duidelijk maken dat vrijheid iets anders is dan ongebondenheid. Een kind kan niet vroeg genoeg beginnen met de beperktheid van eigen mogelijkheden te leren aanvaarden. Daarom is het principe vrijheid in de Daltonschool zo belangrijk. Een kleuter van vier zal vrijheid anders ervaren dan een kind van twaalf jaar. Zij moeten eigen ruimte krijgen om hun vorm van vrijheid te beleven en ook eigen kaders tot waar die vrijheid zich uitstrekt.
In de opgedragen taak vindt een kind vrijheid en verantwoordelijkheid. De opdracht ligt vast. De vrije keuze ligt in:
- Het tempo en vooral de volgorde waarin een kind wil werken
- Het wel of niet gebruiken van hulpmiddelen
- De plaats waar hij/zij de taak uitvoert
- De keuze om alleen te werken of samen met anderen
- De besteding en verdeling van tijd
ZELFSTANDIGHEID
Een klas moest vroeger luisteren of werken. In stilte. Na de klassikale instructie volgde het herhalen, oefenen en toepassen. Op de onze school wordt er regelmatig geluisterd en in stilte gewerkt, maar krijgen kinderen ook ruimte om een eigen weg in te slaan. Kinderen willen nieuwe dingen ontdekken. De taak in onze school geeft ze daarvoor de ruimte. Zelfstandigheid houdt zelfwerkzaamheid in. Zelf actief problemen oplossen leert kinderen zelfstandig nadenken en beter begrijpen.
Van de leerkracht vergt het veel organisatietalent (klassenmangement) en inzicht in kinderen om een goede taak samen te stellen: een takenpakket waardoor kinderen de kans krijgen zelfstandig problemen op te lossen. Daardoor leren ze creatief denken en handelen. Hoe zelfstandiger een kind wordt, des te gemakkelijker zal het leren beredeneerde keuzen te maken.
SAMENWERKEN
Wij als volwassenen moeten in het dagelijks leven samenwerken met allerlei andere mensen. Niets is beter dan zo’n teamverband al op school te laten starten. Door samenwerken leren kinderen elkaar te helpen en uitleggen. Tevens leren zij dat afkijken en overschrijven zinloos is. Naast het samenwerken zijn er ook vaak momenten dat kinderen individueel moeten werken, bijvoorbeeld tijdens toetsmomenten. Op deze manier kunnen de vorderingen van ieder kind goed worden bijgehouden.
KORTOM
Daltononderwijs is in principe geschikt voor alle kinderen. Belangrijk is met name dat je als ouder gelooft in deze (gestructureerde, planmatige) werkwijze en dat dit past bij de thuissituatie. Vrijheid is een van de aspecten van het daltononderwijs, maar dit betekent allerminst dat kinderen op school vrij gelaten worden! Door de kinderen zelf te leren plannen en doelen te stellen, sluit deze onderwijsvorm zeer goed aan bij het secundair onderwijs.
Meer informatie
Er is veel geschreven over Dalton onderwijs. Twee sites met veel informatie over deze onderwijsvorm willen we u niet onthouden:
Op de site van de Nederlandse Dalton Vereniging is ook een zeer informatief filmpje over Dalton onderwijs te zien.
